Contact

Primacy effect: zet je informatie op een slimme plek

De volgorde van een opsomming doet ertoe. Mensen onthouden de eerste informatie goed. Maak als marketeer slim gebruik van dit effect. We leggen je uit hoe.

Romy
| 31 augustus 2022
primacy effect

Inhoudsopgave

  1. Wat is het primacy effect?
  2. Oorzaken
  3. Hoe werkt het primacy effect?
  4. Voorbeelden
  5. Tips om het primacy effect te gebruiken

 

Wat is het primacy effect?

Het primacy effect houdt in dat je de eerste informatie goed onthoudt. Beter dan de informatie die daarna volgt.

Het primacy effect heeft een logische reden: we kunnen niet álle informatie onthouden. Daarom kiest ons brein ervoor om vooral de eerste (en laatste) informatie op te slaan. Zo blijft bij een opsomming vooral het eerste punt hangen.

De wetenschap bewijst het

De wetenschap laat ook zien dat dit effect bestaat. Zo zijn er meerdere onderzoeken geweest waarin proefpersonen reeksen getallen en woorden moesten onthouden. De uitkomst: getallen en woorden aan het begin en eind van elke reeks, werden beter onthouden.

En de praktijk ook

Als we naar de praktijk kijken, zien we het effect ook terugkomen. Voornamelijk in reclames en advertenties. Reclames aan het eind of begin van een blok, blijven beter hangen bij kijkers/luisteraars. Geen wonder dat deze reclames duurder zijn.

Nog meer denkfouten

Het primacy effect is niet de enige denkfout van klanten. Met ons e-book ontdek je nog 8 denkfouten die elke marketeer moet kennen.

Naam(Vereist)
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

3 oorzaken van het primacy effect

Het primacy effect heeft 3 mogelijke oorzaken.

  1. We komen geheugen tekort
  2. Informatie concurreert met elkaar
  3. Onze aandachtspanne is te klein

1. We komen geheugen tekort

Ons kortetermijngeheugen kan een beperkte hoeveel informatie opslaan. Nieuwe informatie slaan we het meest compleet op. De informatie daarna? Veel minder. Daarvoor is te weinig geheugen over.

Om deze reden onthouden we van de middelste informatie, alleen het belangrijkste. Opvallend is dat we informatie die als laatste komt, wél weer goed opslaan. Dit wordt ook wel het recency effect genoemd. Lees hieronder meer

recency effect voorbeeld tv reclame

Lees ook: Het recency effect: dit kan je ermee in marketing

 

2. Informatie concurreert met elkaar

De tweede verklaring voor het primacy effect is dat informatie met elkaar concurreert.

De eerste informatie heeft daarbij het grootste voordeel: bij het lezen/opnemen ervan, hoeven we nog niets anders te onthouden. Hierdoor kunnen we ons volledig op deze eerste informatie focussen.

concurrende informatie

3. Onze aandachtsspanne is te klein

De derde reden heeft te maken met onze aandachtsspanne. Als we informatie willen onthouden, moeten we ons focussen op die informatie. Dat focussen lukt beter aan het begin.

Onderzoek bevestigt dit. We besteden minder tijd aan het lezen van informatie in het midden, dan aan de eerste informatie.

Het belangrijkste om te onthouden?

Zet altijd de belangrijkste informatie aan het begin! Dat geldt voor opsommingen, maar ook voor complete websites, teksten, folders, etc.

Primacy effect werkt niet altijd 

Het primacy effect werkt niet altijd: het werkt alleen als we de informatie nog eens kunnen bekijken. Dat blijkt uit onderzoek van Glanzer en Cunitz.

  • Sommige proefpersonen moesten woorden onmiddellijk herhalen na het zien van een lijst.
  • Andere proefpersonen kregen 30 seconden om de lijst nogmaals te bekijken, voordat ze de woorden opnoemden.

Hieruit blijkt dus dat het effect verdwijnt als we niet nog eens de informatie mogen bekijken.

boodschappenlijst

Het primacy effect is niet altijd sterk

Naast het feit dat het primacy effect niet áltijd werkt, is het ook niet áltijd even sterk. Dit hangt namelijk af van de situatie, uiting en persoon die de informatie tot zich neemt.

Een voorbeeld. Stel, er wordt informatie opgesomd. De eerste informatie is heel opvallend. Vanzelfsprekend is dan het primacy effect heel sterk.

Kijk eens naar de volgende informatie.

Wat maakt ons bureau zo bijzonder? 

  • Elke collega is langer dan 1.95 meter
  • We bouwen slimme sites
  • We bedenken goede campagnes
  • We schrijven overtuigende teksten

Hier is de eerste informatie duidelijk anders dan de rest. Hierdoor onthouden lezers het eerste punt beter.

Lees ook: Een chiasme maakt je tekst creatiever

Voorbeelden van het primacy effect

In de praktijk zie je het primacy effect terug. Een paar voorbeelden.

  • Merken als Apple en Tesla zorgen voor een verpletterende eerste indruk van hun product. Dat doen ze met pre-promoties. Bijvoorbeeld in de vorm van foto’s waarop één productkenmerk sterk wordt uitgelicht. Dan is dat het eerste wat mensen onthouden.
  • Aan reviews die bovenaan staan, hechten we meer waarde dan aan reviews daaronder.
  • Kandidaten die als eerste optreden bij bijvoorbeeld het Eurovisie Songfestival krijgen gemiddeld hogere scores.
voorbeeld apple

Tips om het primacy effect te gebruiken

Laat het effect in je voordeel werken. Gebruik als marketeer deze tips.

  1. Zet de kernboodschap aan het begin (én eind).
  2. Zet de minst belangrijke informatie in het midden.
  3. Plaats de belangrijkste webshop-items vooraan in je productassortiment en in de zoekresultaten.
  4. Zorg voor een krachtige header bovenaan je site. Dat is het eerste wat je bezoeker ziet. Maak een goede eerste indruk.
  5. Begin een advertentie altijd met de belangrijkste boodschap. Maak je inleiding niet te lang en besteed aandacht aan een heldere kop.

 

Lees ook: Availability bias: hoe mensen alles overschatten (en wat jij hiervan moet weten)

 

Benieuwd hoe dit voor jou kan werken?

Conversiewerkers maakt websites, schrijft (SEO-)teksten en ontwikkelt marketingstrategieën. Het primacy effect nemen we altijd mee in onze werkwijze. Kunnen we jou helpen? Neem dan contact op!

Top 12 cognitieve biases / denkfouten

Tags
DenkfoutenOnbewust
Deel dit artikel
Kopieer link

Wel of geen persbericht?

Moet je een persbericht inzetten als communicatiemiddel? Of loop je het risico dat jouw nieuws als reclame wordt gezien? Doe de check!

Nu lezen

De Marketing-communicatie Fabriek

De Marketingcommunicatie Fabriek beoordeelt je marketingcommunicatie. Van organisatiestructuur tot campagnes.

Nu lezen

12 Denkfouten & Cognitieve Biases

Cognitieve bias of biases. Domme denkfouten van mensen. Hoe werken ze? En wat zijn de 12 bekendste. Ontdek het zelf.

Nu lezen

Vrijblijvend kennismaken 👇

Vul het formulier in. Dan overleggen we over de mogelijkheden. Bellen kan naar 06 – 42082950.

"*" geeft vereiste velden aan

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Maak jezelf slimmer

Ik ben Olaf van Conversiewerkers Ik snap veel van marketing, communicatie, content en AI. Mijn inzicht deel ik met jou. 10 x per jaar.

Meld je gratis aan!

Toch niet leuk? In 1 klik ben je uitgeschreven.

Hidden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.